افزایش خلاقیت چگونه است؟ چگونه خلاقیت را ایجاد کنیم تا بتوانیم آن را افزایش دهیم؟
داروی پنی‌سیلین، نظریه نسبیت، آیفون محصول ذهن خلاق است. خلاقیت زمانی اتفاق می‌افتد که شخص ایده خلاقانه‌ای داشته باشد، و خلاقیت توانایی تولید، ایجاد یا کشف ایده‌ها، راه‌حل‌ها و امکانات جدید است. چه چیزی به شما کمک می‌کند تا خلاق باشید تا بتوانید خلاقیتتان را افزایش دهید؟ آیا می‌توان خلاقیت را آموزش دید تا بعد بتوان به افزایش خلاقیت فکر کرد؟ برای پاسخ به این سؤالات با من همراه باشید.
فهرست برای خواندن ادامه مطلب:
- خلاقیت چیست
- عوامل مؤثر بر خلاقیت
- چگونه خلاقیت ایجاد کنیم
- 4 راه بهبود تفکر خلاق
- چگونه خلاقیتمان را افزایش دهیم
خلاقیت چیست
قبل از اینکه در مورد افزایش خلاقیت بدانیم ابتدا تعریفی از خلاقیت را بیان می‌کنم. خلاقیت توانایی ایجاد ارتباط بین موضوعات ظاهراً بی‌ارتباط و نامرتبط است.خلاقیت باید آموزش داده شود، به چالش کشیده شود و به طور مداوم روی آن کار شود تا بتوانید مهارت‌های خود را توسعه دهید.
پس خلاقیت نوعی مهارت است و هر کس می‌تواند آن را فرا بگیرد. خلاقیت می‌تواند به صورت تصاعدی و افزایشی باشد که طی گام‌های کوتاه رو به جلو رخ دهد نظیر تحقیقات بلند مدت و دقیق که به اختراع واکسن فلج‌اطفال انجامید. همچنین می‌تواند برعکس با گام‌های بلند و جهشی صورت پذیرد که طی آن بسیاری از حلقه‌ها در زنجیره تکامل مفاهیم با یک تلاش یکباره پشت‌سرهم گذاشته می‌شود.
رید و پتوکز ( reid & petocz, 2004) اشاره می‌کنند که، خلاقیت در رشته‌های مختلف به روش‌های متفاوتی دیده می‌شود: در آموزش به آن نوآوری می‌گویند؛ در تجارت کارآفرینی؛ در ریاضیات گاهی با حل‌مسئله و در موسیقی اجرا یا آهنگسازی برابر می‌شود.
توصیف انسان خلاق از دیدگاه جان وی گاردنر
مبتکری به نام جان وی گاردنر انسان خلاق را این‌گونه توصیف می‌کند: کسی است که باید با ایده مرتب ور برود، به نوعی با آن بازی می‌کند، آن را اندازه‌گیری می‌کند، از ده‌ها زاویه آن را نگاه می‌کند. و برخلاف از ما اصرار ندارد که برای حل یک مشکل فقط یک راه امتحان کند، قادر است جهات خود را تغییر دهد و انرژی‌اش را منتقل کند. همچنین قادر است تسلیم ادراک اولیه خود از یک مشکل شده، و آن را مجدداً تعریف نماید.
بخاطر داشته باشید ابتدا کار را به نحوی مطالعه کنید، و با آن بازی کنید، از زوایای گوناگون نگاهش کنید، یک راه را امتحان کنید، بعد راه دیگر، بعد دیگری، و، و، و… و همیشه این را به یاد داشته باشید این یک بازی است نه یک جراحی مغز.
پیدا کردن نابغه خلاق پنهان خود
داستان جالبی وجود دارد که چگونه پابلو پیکاسو هنرمند مشهور اسپانیایی، توانایی تولید آثار قابل توجه‌ای را در عرض چند دقیقه ایجاد کرد. یک روزی پیکاسو در حال قدم زدن در بازار بود که زنی او را دید. او هنرمند را متوقف کرد، یک تکه کاغذ بیرون آورد و گفت: آقای پیکاسو من از طرفداران آثار هنری شما هستم. خواهش می‌کنم، می‌توانید یک نقاشی کوچک برای من بکشید؟
پیکاسو لبخند زد و به سرعت یک اثر هنری کوچک اما زیبا روی کاغذ کشید، سپس کاغذ را به او داد و گفت: این یک میلیون دلار خواهد بود.
زن گفت: اما آقای پیکاسو، تنها سی ثانیه طول کشید تا این شاهکار کوچک را بکشید.
پیکاسو گفت: خانم، سی سال طول کشید تا آن شاهکار را در سی ثانیه بکشم. بنابراین او برای تسلط بر هنر خود تلاش کرده است.
چگونه می‌توانید نبوغ خلاق خود را آشکار کنید
همه ما نوعی نابغه خلاق در درون خود داریم، تنها راه آزاد کردن آن کار روی آن است. هیچ علمی به اندازه اینکه خودتان را مجبور به خلق کردن مداوم کنید، قدرت خلاقانه‌تری را آشکار نمی‌کند. برای مارکوس زوساک (نویسنده) این به معنای نوشتن و بازنویسی 200 بار بود. برای شما، ممکن است به معنای خواندن یک آهنگ بارها بارها باشد تا زمانی که درست به نظر برسد، یا برنامه‌نویسی یک نرم‌افزار تا زمانی که تمام اشکالات بر طرف شود، یا مراقب مشتریانی باشید که به آن خدمات می‌دهید تا زمانی که آنها را بهتر از خودتان بشناسید.
شما می‌توانید هر شغلی را به یک اثر هنری تبدیل کنید، اگر انرژی مناسبی برای آن بگذارید. این را هم بدانید که نابغه‌های خلاق ایده‌های عالی را ارائه می‌دهند آنها سخت در آن ایده کار می‌کنند.
عوامل موثر بر خلاقیت
آیا برای افزایش خلاقیت بهتر نیست بدانیم چه عواملی بر خلاقیت مؤثر است. حداقل دو روش متفاوت برای تفکر وجود دارد:
- تفکر همگرا و واگرا
تفکر همگرا که بازتولید داده‌های موجود و انطباق پاسخ‌های قدیمی به موقعیت‌های جدید به شیوه‌ای کم‌وبیش منطقی تاکید دارد، و واگرا که با انعطاف و اصالت در تولید ایده‌های جدید مشخص می‌شود.
در نتیجه تفکر همگرا با باز تولید مفاهیم شناخته شده و پذیرش پاسخ‌های شناخته شده به موقعیت‌های جدید مشخص می‌شود. از سوی دیگر تفکر واگرا شامل انعطاف‌پذیری و اصالت است و اساساً با تولید تعداد زیادی ایده جدید سروکار دارد.
- عوامل محیطی
کارشناسان خلاقیت بارها بر اهمیت کشف مشکلات و راه‌حل‌ها تأکید می‌کنند. ایده‌های اصلی را باید فعالانه جستجو کرد. جو و محیط هر دو دست‌به‌دست می‌دهند تا بر سطوح خلاقیت فرد تأثیر بگذارند. خلاقیت در موقعیت‌های مختلف ظاهر می‌شود، برخی محیط‌ها برای فرآیند خلاقیت مساعدتر هستند.
ارنست ویل معتقد است که یکی از مهم‌ترین راه‌های شکوفایی خلاقیت، ایجاد فضایی محرک، مستعد و به طور کلی خلاق است. ایشان ایجاد فضای خلاقانه و نوآورانه را مهم‌ترین عامل برای معرفی ایده‌های جدید می‌داند. محیط می‌تواند افراد را برای تفکر خلاق ترغیب کند. فضایی که بتواند کاربر را به حرکت و کشف فضا تشویق کند، و حس کنجکاوی او را برانگیزد، می‌تواند در ارتقا خلاقیت مؤثر باشد.
چگونه خلاقیت ایجاد کنیم
برای افزایش خلاقیت ابتدا باید خلاقیت را ایجاد کرد پس هر روز با یک کار خلاقانه کوچک تمرین کنید. طراحی کنید، نقاشی یا درگیر سایر سرگرمی‌های خلاقانه باشید، ولی تسلیم نشوید، و به مرور زمان متوجه خواهید شد که تفکر خلاق برای شما آسان‌تر می‌شود. ورزش را جزء روال روزانه خود قرار دهید، ورزش کردن می‌تواند به کاهش استرس، خواب بهتر و خلاقیت بیشتر کمک می‌کند.
سعی کنید سؤالات بیشتری بپرسید حتی اگه احمقانه به نظر برسد. این استراتژی به شما کمک خواهد کرد تا برای یادگیری اطلاعات بیشتری کسب می‌کنید، و یادگیری بیشتر منجر به ایده‌های بدیع‌تری می‌شود و پتانسیل خلاقیت بیشتری به شما می‌دهد.
- از هر ایده‌ای استقبال کنید، بدون توجه به این که چقدر ایده خوبی است. هر چه باشد باعث جرقه خوردن ایده‌های دیگری در ذهن شما یا دیگری می‌شود.
- از انتقاد سریع از ایده‌ها بپرهیزید. همیشه از فهم درست ایده دیگران مطمئن شوید.
- از شوخی کردن و رفتار بچه‌گانه نترسید رفتاری مثل آرزو کردن، تخیل داشتن، ذهن بازی‌گوش داشتن و…
- فراموش نکنید که دیگران مسائل و مشکلات را به شیوه‌ای متفاوت از شما درک می‌کنند. این را به عنوان یک مزیت در نظر بگیرید. این که می‌توانید به مسائل از زاویه دیگری نگاه کنید.
- هیمشه یک اشتباه یا شکست را به عنوان فرصتی برای آموختن ببینید نه به عنوان خطا. اگر آن را فراموش کنید همواره امکان تکرار شدنش وجود خواهد داشت.
4راه بهبود تفکر خلاق
بهتر نیست برای افزایش خلاقیت به بهود تفکر خلاق فکر کنید، پس 4 راه برای بهبود فکر خلاق و مهارت‌های نوآوری وجود دارد.
2 راه بهبود تفکر خلاق:
- سه اگر خود را بسازید؛
استیو جابز با ایده گوشی هوشمند شروع نکرده او فقط یک تلفن همراه موجود را گرفت و یک سؤال بسیار ساده پرسید: چگونه می‌توانم آن را بهبود دهم تا آن را بهتر کنم یا بهترین؟
تفکر خلاق را حول سه اگر بسازید:
- اگر آن را تغییر دهیم چه اتفاقی می‌افتد ( سیستم/ رابطه عاطفی و غیره)
- بنابراین اگر بخواهیم 10 سال دیگر از آن استفاده کنم، چه چیزی را در مورد این شی تغییر یا بهبود می‌دهم؟
- اگر یک میلیون دلار سرمایه‌گذاری برای بهبود آن داشته باشم چه‌کار می‌کنم؟
این سؤالات می‌توانند به ابزارهای قدرتمندی تبدیل شوند که می‌توانند به شما کمک کنند متفاوت فکر کنید. برای مثال دوچرخه‌ای را تصور کنید، درباره‌اش فکر کنید و سؤالات سه اگر را بپرسید، تا بتوانید به یک ایده جدید برسید، شروع کنید به بحث و طوفان‌فکری تا ایده‌های خلاقانه جدید را ارائه دهید.
- رویا دیدن را تمرین کنید
به طور منظم تخیل خود را تمرین دهید، قدرت مشاهده و رویاپردازی خود را، بزرگ یا کوچک، تمرین کنید. هر کاری که انجام می‌دهید، چه کار باشد چه اوقات فراغت تمرین کنید که برای هر چیزی که می‌بینید یا تصور می‌کنید وقت خود را با استفاده از فرمول ( سه اگر) بگذراید. این به شما کمک می‌کند تا عادت کنید در ذهن خود فضایی برای رویاپردازی ایجاد کنید – برای تفکر خلاق و نوآوری ضروری است.
2 راه بعدی بهبود تفکر خلاق
- برای تفکر خلاق منسجم وقت بگذارید
هر کتابی در مورد خلاقیت بر اهمیت اختصاص دادن زمان مشخص برای تفکر خلاق و نوآوری تأکید می‌کند. به عنوان مثال، گوگل از تیم‌های خود می‌خواهد که حداقل 20 درصد از زمان خود را به تفکر خلاق یا پروژه‌های جدید اختصاص دهند.
- یاد بگیرید که ایده‌های خود را مطرح کنید
شاید این را شنیده‌اید که: من اول این ایده را داشتم، یا من اخیراً چنین چیزی را پیشنهاد کردم و کسی به من گوش نداد. احتمالاً شما ایده فوق‌العاده‌ای داشته‌اید، اما به اندازه کافی واضح و هیجان‌انگیز، خود آن را بیان نکرده‌اید که توجه مردم را جلب کنید، یا به دیگران کمک کنید ماهیت نوآوری یا پروژه شما را درک کنند. یکی از مهم‌ترین مهارت‌های نوآوری، توانایی ارائه توضیحات بسیار کوتاه و واضح از یک ایده جدید است و ارائه یک ارائه کوتاه، و مانند هر مهارت دیگر، توانایی بیان به این روش تنها با تمرین زیاد بدست می‌آید.
موانع خلاقیت
موانعی بر خلاقیت وجود دارد که مهم‌ترین آنها عبارتنداز:
- عدم اعتمادبه‌نفس
- ترس از انتقاد و شکست
- تمایل به ثبات
- عدم تمرکز ذهنی
چگونه خلاقیتمان را افزایش دهیم
می‌خواهیم جواب این سؤال را بدانیم، چگونه خلاقیت را افزایش دهیم؟ چند راه وجود دارد که می‌توانیم خلاقیتمان را افزایش دهیم. 12 مورد را برای شما بازگو می‌کنم.
تخیل خود را برای کشف مشکلات آموزش دهید
خلاقیت مؤلفه‌های زیادی دارد و نیازمند مراحل زیادی است که اولین آن تخیل است. اگرچه این به معنای توانایی رؤیاپردازی روزانه نیست. تخیل یک مهارت بسیار کاربردی است که هر کسی می‌تواند با تمرینات منظم آن را توسعه دهد.
کار سخت مهم است
در بیشتر موقعیت‌ها، خلاقیت از کار سخت ناشی می‌شود، در حین کار روی پروژه خود نظم و انضباط خود را حفظ کنید.
همیشه از خود بپرسید آیا ایده شما نوآورانه است
همه ایده‌ها پروژه خلاقانه نیستند، بنابراین مهم است از خود بپرسید که آیا ایده شما از زاویه جدید یا با هر زاویه جدیدی به مشکل نزدیک می‌شوید. استیو جابز گوشی هوشمند اختراع نکرد، اما با اختراع هزاران نوآوری کوچک افزایشی این مفهوم را کاملاً متحول کرد.
به کار خودت فکر کن
پس از پایان پروژه یا ارائه زمانی را اختصاص دهید تا به تنهایی یا با تیم خود بنشینید و مفیدترین مهارت‌های خلاقانه‌ای را که آموخته‌اید شناسایی کنید. با ارزیابی کل فرآیند، برای رؤیارویی با چالش بعدی خود با روشی خلاقانه بهتر آماده خواهید شد.
سعی کنید اطراف شما را افراد خلاق احاطه کند
با داشتن دوستان مثبت و خلاق، می‌توانید از دیگرانی که برای ایده‌هایشان ارزش قائل هستید، بازخورد دریافت کنید. شما به راحتی می‌توانید با رد کردن ایده‌های یکدیگر، ایده‌های جدید دریافت کنید. اگر شخصاً افرادی برای این کار ندارید، با افرادی باشید که به صورت آنلاین با آنها ارتباط بگیرید.
برای الهام گرفتن به دنبال منابع بیرونی باشید
کتاب بخوانید، فیلم تماشا کنید تا ایده‌هایی را دریافت کنید، که خلاقیت را در شما الهام می‌بخشد. موسیقی پخش کنید که شما را در وضعیت ذهنی مناسب قرار دهد تا خلاقیت خود را در جریان نگه دارید.
یک برنامه منظم برای زمان خلاقیت خود تنظیم کنید
تشخیص دهید چه زمانی در روز بیشترین انرژی را دارید و برنامه خود را در آن زمان تنظیم کنید. در طول زمان خلاقیت، کار دیگری انجام ندهید، زمان خلاقیت فقط برای خلق کردن است. منتظر ظاهر شدن الهام به صورت جادویی نباشید فقط انجامش بده!
برای ماه شوت کنید؛ اهداف بالایی را تعیین کنید
اهداف عالی برای دستیابی برای خود تعیین کنید. حتی اگر به ماه نرسیدید، به سطح بسیار بالاتری از آنچه در ابتدا هدفتان بوده است، دست خواهید یافت.
چرت بزنید
احساس خستگی می‌کنید، چند دقیقه چرت بزنید، و استراحت کنید.
همیشه یک دفترچه یادداشت همراه خود داشته باشید
هر وقت ایده‌ای به ذهنتان رسید، آن را در دفترچه یادداشت خود را بنویسید یا بکشید. فراموش کردن ایده‌ها آسان است، با نوشتن آن، دیگر هرگز ایده را فراموش نخواهید کرد.
کاری را انجام دهید که شما را برای انجام آن هیجان‌زده می‌کند
روی پروژه‌هایی کار کنید که شخصاً شما را هیجان‌زده می‌کند. اشتیاق در کارتان ظاهر می‌شود و این اشتیاق باعث می‌شود تا شما به کارتان ادامه می‌دهید.
خودتان را خیلی جدی نگیرید
با پروژه‌های خود به عنوان آزمایش‌های سرگرم کننده رفتار کنید. رها کن و فقط با جریان برو. زیاد به پروژه‌های خود وابسته نشوید؛ اگر چیزی درست نمی‌شود، خوب است آن را تغییر دهید، یا از بین ببرید.
خواندن این مطالب ممکن است برای شما جالب باشد
تفکر مهندسی چیست و چه تفاوتی با تفکر طراحی دارد
حل مسئله چیست/ و چرا اهمیت دارد
با تشکر از شما برای خواندن این مطلب، لطفاً نظراتتان را برایم بنویسید.
منابع برای مطالعه بیشتر:
https://jamesclear.com/wp-content/uploads/2014/10/creativity-v1.pdf
https://eric.ed.gov/?id=EJ1055657
https://jamesclear.com/wp-content/uploads/2014/10/creativity-v1.pdf
https://www.researchgate.net/publication/325537015_How_to_Improve_Your_Creativity
