کسب و کار

سواد اطلاعاتی چیست؟ چند نمونه مدل‌ سواد اطلاعاتی داریم؟ انواع سواد اطلاعاتی کدام است؟ آیا سواد اطلاعاتی از استانداردهای خاصی برخوردار است؟ امروزه اندیشمندان بر این اعتقادند که اطلاعات، قدرت است و چنانچه جامعه‌ای که در مسیر توسعه خود به ابزار لازم برای مواجهه با مشکلاتی متکی باشد، باید از قدرت اطلاعات واقف بوده، متخصصان را به آن مجهز می‌کند.

شرط اساسی استفاده از قدرت اطلاعات بهره‌مندی از سواد اطلاعاتی است. در واقع اگر از اطلاعات تصور صحیحی نداشته باشید، به ارزش آن پی نخواهید برد یا از توانایی‌های لازم برای بازیابی، تفسیر، ارزیابی برخوردار نمی‌باشید با این شرایطی که اطلاعات را به آسانی می‌توان از شبکه اجتماعی بدست آورد نیاز است که بیشتر در مورد سواد اطلاعاتی بدانیم.

فهرست مطالب:

• سواد اطلاعاتی چیست
• مدل‌های سواد اطلاعاتی
  • مدل بروس
  • مدل ویلسون-کریکلاس یا جست‌وجوی اطلاعات
  • مدل کولثااو یا مدل اطلاعات
  • مدل رویکرد حل مسئله: شش مهارت بزرگ
• استانداردهای سواد اطلاعاتی
• تاثیر سواد اطلاعاتی در جامعه اطلاعاتی
• ویژگی جامعه اطلاعاتی

سواد اطلاعاتی چیست

سواد اطلاعاتی مجموعه‌ای از مهارت‌هایی است که به توان اجرایی نیاز دارد و در عین حال در برگیرنده اندیشیدن و انجام دادن است؛ این مهارت‌ها عبارت از:

بر اساس بیانیه اسکندریه(2005) و آنچه در پروژه یونسکو تحت عنوان « اطلاعات برای همه» به تصویب رسیده است، سواد اطلاعاتی عبارتست از توانایی افراد در:

شناسایی نیازهای اطلاعاتی خویش؛

تشخیص موقعیت و ارزیابی کیفیت اطلاعات؛

ذخیره‌سازی و بازیابی اطلاعات؛

استفاده موثر و اخلاقی از اطلاعات؛

کاربرد اطلاعات در راستای خلق و انتقال دانش.(کتس، 1393، ص21).

به طور خلاصه می‌توان اذعان داشت سواد اطلاعاتی عبارت از مجموعه مهارت‌هایی است که جستجو، بازیابی و تحلیل اطلاعات و همچنین تشخیص اطلاعات معتبر را امکان پذیر سازد، و فرد با سواد اطلاعاتی کسی است که از توانایی‌های لازم برای کسب و تحلیل به موقع این اطلاعات برخوردار بوده و قادر به استفاده از این اطلاعات در حل مشکلات شخصی و اجتماعی و تصمیم‌گیری‌های درست باشد.(نوروزی چاکلی،1383، ص39)

تعریف سواد اطلاعاتی

سواد اطلاعاتی مفهومی است که در نتیجه تحولات و تغییرات سریع در فناوری‌های اطلاعاتی پیدا شده است. به مهارت‌هایی که فرد به منظور ادامه حیات در جامعه اطلاعاتی به آنها نیازمند است، سواد اطلاعاتی گفته می‌شود.(کینن، 1378، ص241)

بروس (1996)، سواد اطلاعاتی را توان کارکرد موثر افراد در یک جامعه اطلاعاتی تعریف می‌کند این تعریف در بر گیرنده تفکر انقادی، اخلاق شخصی و حرفه‌ای، تعامل با متخصصان اطلاعات و استفاده موثر از اطلاعات در حل مسائل، تصمیم‌گیری و پژوهش را نیز دربر میی‌گیرد.(میرحسینی، شعبانی، 1393، ص8)

مدل‌های سواد اطلاعاتی

مدل‌های سواد اطلاعاتی از دهه هشتاد میلادی مورد تفسیر و تبیین بوده‌اند. نخستین مدل‌ها رویکردی سنت‌گرایانه داشته‌اند.(میرحسینی، شعبانی، 1393، ص51) و در این بخش چهار مدل سواد اطلاعاتی را بیان می‌کنیم.

مدل بروس

در زمینه سواد اطلاعاتی و با سواد اطلاعاتی شدن مدل «بروس»، مدلی است که بیشترین ارجاعات را به خود اختصاصص داده است. « بروس» با بهره‌گیری از «روش پدیده  شناختی» با مصاحبه‌های عمیق و تمرکز بر پرسشهای کلیدی به شناسایی هفت  مسیر مختلف آزمودن سواد اطلاعاتی با عنوان «وجوه هفتگانه سواد اطلاعاتی» پرداخته  است.(نظری، 1384، ص33)

دیدگاه کریستین  بروس از چگونگی دستیابی به اطلاعات از مسیرهای متفاوت است. این رویکرد بر گرفته از علوم شناختی می‌باشد و بر این باور است که تفکر افرادی که در جهان دست به محمل زده‌اند، مبحث غالب پژوهش‌های اطلاع‌یابی، بازیابی اطلاعات و استفاده از آن است.(میرحسینی، شعبانی، 1393، ص43)

مدل ویلسون-کریکلاس یا جست‌وجوی اطلاعات

این مدل در واقع مدل متداول دهه 1980 است که ارتباط میان مفاهیم کاربر و رفتار کاربر را ترسیم می‌کند و برگرفته از دو مدل یعنی «ویلسون» موسوم به «روابط بینابینی میان حوزه‌ها در حوزه مطالعاتی کابر» و «مدل رفتار اطلاع‌یابی «کریکلاس» است.(نظری، 1384، ص40) چهارچوب این مدل مبتنی بر مقوله‌های اساسی  و عوامل علی نیاز اطلاعاتی، به انضمام موانع جست‌وجوی اطلاعات برای فرد پدیدآمده است.

رویکرد مدل رفتار اطلاع‌یابی ویلسون، مشتمل بر زمینه‌هایی سه‌گانه برای جست‌وجوی اطلاعات است:

• بافت جست‌وجوگر؛
• سیستم و نظام فعالیت کاربری( که مبتنی بر سیستم دستی یا  ماشینی شکل گرفته و احتمال دارد که میانجی به فعالیت جست‌وجو مبادرت کند)؛
• منابع اطلاعاتی قابل دسترس

در مقابل، کریکلاس به  منظور بررسی انواع مختلف اهداف موثر بر رفتار اطلاع‌یابی، فعالیت‌هایی را در جنبه‌های بنیادین مدل خود برگزید. پیش از آن وی نیاز اطلاعاتی را در چهارچوب عدم  قطعیت توسط فرد مورد نیاز اطلاعاتی را در چهارچوب عدم قطعیت توسط فرد مورد ارزیابی قرار دارد، لیکن مفهوم آن را به جد گسترش داده این موارد عبارت بود از:

1- گردآوری اطلاعات: نیاز بر حسب این دیدگاه متشکل از نیازهای آنی و نیازهای معوقه است و گردآوری اطلاعات با نیازهای معوقه مرتبط است.

2- اطلاع‌یابی: پاسخی است به آنچه فرد به عنوان یک نیاز آنی درک می‌کند؛ در حالی که این نیاز فرد ممکن است بستر به ماهیت مسئله‌ای که با آن درگیر است، رفتارهای اطلاع‌یابی کاملا متفاوتی را در بربگیرد.

3- اطلاع‌دهی: در نهایت اینکه تحلیل رفتار اطلاعاتی، با  جنبه‌های گردآوری و اطلاع‌دهی همراه است که به اطلاع‌دهی، به عنوان اشاعه پیام نیز می‌شود نگریست. (میرحسینی، شعبانی، 1393، ص45)

مدل کولثااو یا مدل اطلاعات

این مدل تا حدودی به راهبردهای جست‌وجوی اطلاعات آیزنبرگ و بر کویتز شباهت دارد و به نوعی از رفتار جست‌وجوی اطلاعاتی دانش‌آموزان دبیرستانی اخذ شده است.(میرحسینی،شعبانی،1393، ص46) مدل وی مشتمل بر رشد پیشرفت تفکرات در خصوص یک موضوع پژوهشی به همراه فرایند کاوش، عملیات جستجو و استفاده از منابع اطلاعات است.(نظری، 1384، ص38)

مدل رویکرد حل مسئله: شش مهارت بزرگ

رویکرد شش مهارت بزرگ  سواد اطلاعاتی را آیزنبرگ و برکویتز(1990) توسعه دادند که از مدل‌های مشهور و متداول در زمینه آموزش، مهارت و حل مشکلات اطلاعاتی است.

ویژگی عمده فرایند شش مهارت بزرگ، انعطاف‌پذیری آن در جنبه‌های بهره‌جویی دانشجویان در تمامی سطح تحصیلی، فراهم‌آوری مهارت‌های فناوری و اطلاعاتی یکپارچه، استفاده از تفکر انتقادی به منزله حل مسئله و بهره‌جویی از عناصر ضروری برای حل مسئله و تکمیل و دستیابی به کار تلقی می‌شود.(میرحسینی، شعبانی، 1393، ص46)

هر چند تقدم و تاخر این مراحل ششگانه بسته به هر مورد جستجو ممکن است تغییر کند، لیکن برای موفقیت در تحلیل و حل موفق یک مسئله پشت  سر گذاشتن این مراحل ضروری است: تعریف مسئله. استراتژیهای جستجوی اطلاعات. جایابی و دسترسی. استفاده از اطلاعات. ترکیب. ارزیابی.(نظری، 1384، ص35)

استانداردهای سواد اطلاعاتی

کمیته استانداردهای انجمن کتابخانه‌های دانشکده‌ای و پژوهشی آمریکا (ACRL) متن استانداردهای سواد اطلاعاتی ویژه دانشجویان را با نام “استاندارد توانمندیهای سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی” در سال 2000 منتشر کرد.

استاندارد یک

دانشجویان با سواد اطلاعاتی می‌تواند ماهیت ومیزان اطلاعات مورد نیازخود را تعیین می‌کند.

شاخصهای عملکردی این استاندارد:

1. دانشجوی با سواد اطلاعاتی می‌تواند ماهیت و میزان اطلاعات مورد نیاز خود را تعیین  می‌کند.

استاندارد دوم

دانشجوی با سواد اطلاعاتی می‌توان اطلاعات مورد نیاز خود را به طور مفید و موثر به دست آورد.

شاخصهای عملکردی

1. دانشجوی با سواد اطلاعاتی قادر است مناسب‌ترین روشها پژوهشی و نظامهای بازیابی اطلاعات را برای دسترسی به اطلاعات مورد نیاز انتخاب کند.

استاندارد سوم

دانشجوی با سواد اطلاعاتی، اطلاعات و منابع اطلاعاتی را نقادانه ارزیابی و اطلاعات برگزیده را با در شالوده دانشی و نظام ارزشی خود تلفیق می‌کند.

شاخصهای عملکردی

1. دانشجوی با سواد اطلاعاتی ایده‌های اساسی بر گرفته از اطلاعات گردآوری شده را تلخیص می‌کند.

استاندارد چهارم

دانشجوی با سواد اطلاعاتی چه به صورت انفرادی و چه به منزله عضوی از گروه به شکل موثر از اطلاعات برای انجام یک هدف خاص استفاده می‌کند.

شاخصهای عملکردی

1. دانشجوی با سواد طلاعاتی از اطلاعات جدید و پیشین برای برنامه ریزی و تولید یک اثر یا  انجام یک فعالیت خاص استفاده می‌کند

استاندارد پنجم

دانشجوی با سواد اطلاعاتی بسیاری از مباحث اقتصادی، حقوقی و اجتماعی مرتبط با کاربرد اطلاعات و استفاده از آن را از جنبه‌های اخلاقی و حقوقی مورد قرار می‌دهد.

شاخصهای عملکردی

1. دانشجوی با سواد اطلاعاتی بسیاری از مباحث اخلاقی، حقوقی، اجتماعی- اقتصادی مرتبط با کاربرد اطلاعات را درک می‌کند.(پریرخ، 1386، ص28)

  تاثیر سواد اطلاعاتی در جامعه اطلاعاتی

اگر انتظار داریم که جامعه ما هم در صحنه رقابت‌های علمی و بین‌المللی، هماهنگ و پیشتاز باشد، باید آحاد جامعه به سواد اطلاعاتی مسلط باشند و به عبارتی با سواد اطلاعاتی شوند.لازمه زندگی در جامعه اطلاعاتی، دسترسی آسان و جهانی به اطلاعات است که امروز در انقلاب فناوری اطلاعات و جامعه‌ای که در حال توسعه است مطرح می‌گردد.(صیامیان، شهرابی، 1383، ص431).

علیرقم این واقعیت که سرعت انتشار اطلاعات در عصر ما سریع، حضور آن همه‌جایی، و دسترسی به آن بالنسبه کم‌هزینه است، شاید جالب باشد که این گلایه شنیده می‌شود  که همگان از اطلاعات اشباع شده‌اند و فراوانی اطلاعات به وجود آوردنده کمبود توجه است.

گاه در عصر ما مسئله پیش از آنکه با دسترسی به اطلاعات مربوط باشد با اظهار به « اطلاعات زدگی» همراه است، و به این جهت امروزه یکی از قابلیت‌های اساسی عرضه‌کنندگان اطلاعات قدرت آنها در تمرکز بخشیدن، فیلترگذاری، و بالاخره انتقال اطلاعاتی است که می‌تواند برای مصرف‌کنندگان مهم باشد. (محسنی، 1386، ص190).

  یکی از پژوهشگران معروف فرانسوی یعنی فیلیپ بروتون (p. Breton) با اشاره به گروه کثیری از افرادی که همه روزه ساعت‌ها از وقت خود را در گشت‌وگذار در اینترنت می‌گذرانند با کنایه معتقد است که «اینترنت کلیسای کسانی است که به اطلاعات احترام می‌گذارند». (محسنی، 1386، ص11).

یک فرد با سواد اطلاعاتی قادر به ایجاد دانش است، و ایجاد دانش لازم است برای آنکه ابتکار عمل در نظر گرفته شود.Raish, Rimland, 2016)) ماهیت جهانی تعامل انسان، دسترسی و استفاده از اطلاعات را مهم می‌سازد.

ظرفیت تغییر به میزان زیادی توسط توانایی ما برای بازیابی، پردازش و استفاده از اطلاعات مربوطه در بین مقادیر زیادی داده‌ها تعیین می‌شود. گفته شده است که مهارت‌های اساسی برای همه برای سنین سوادآموزی، توانایی خواندن و نوشتن است.

امروزه ما به عصر اطلاعات حرکت می‌کنیم این توانایی به همان اندازه مهم است، اما دیگر کافی نیست. سواد اطلاعاتی در عصر اطلاعات همچنین نیاز به مهارت در شناسایی نیاز به اطلاعات، جستجو و قرار دادن اطلاعات مورد نیاز، ارزیابی اطلاعات موجود، سازماندهی و استفاده از آن به طور موثر و عاقلانه است.(Lantz, 1999)

سواد اطلاعاتی از چهار اجزای مرتبط به هم تشکیل گردیده است که عبارتند از:

1. دانش استفاده از منابع اطلاعاتی و اطلاع از نحوه پژوهش
2. داشتن مهارت لازم برای یافتن، ارزشیابی، به کار گیری و ارتباط موثر با اطلاعات
3. عمومی سازی دانش و مهارت در انواع مراکز به صورت کاربردی. با این قید که نگرش‌ها به منابع اطلاعاتی نو ظهور و جدید با دید مثبت باشد.
4. ایجاد مفهوم اجتماعی برای استفاده از اطلاعات- دسترسی یکسان به اطلاعات و اشاعه دانش.(صیامیان، شهرابی، 1383، ص431).

ویژگی جامعه اطلاعاتی

انسان همواره در طول زندگی خود بدنبال تعالی بوده و در این دوران به تکامل دست یافته است. با توجه به مطالعات تاریخی، دوره تکامل بشری به دوره تقسیم‌بندی شده است: 1- دوران سنتی 2- دوران صنعتی 3- دوران فرا صنعتی یا اطلاعاتی

در دوران اطلاعات یا فراصنعتی که در حال حاضر در آن به سر میبریم سرعت تغییر و تحولات به گونه‌ای است که در آن  به عنوان شگفتی‌های سرعت و تحولات نام می‌برند. در این دوره از اهمیت کار یدی کاسته شده و به جای آن، نیروی انسانی کیفی که توان خلاقیت و نوآوری، پایه کارگیری فکر و انیشه دارد، اهمیت پیدا کرده است.

در چنین  فضایی که تفکر و اندیشه عامل تمایز و برتری است. جوامعی می‌توانند توسعه یابند که از منبع انسانی فکر و ایده است و حیاتی‌ترین عامل تولید محسوب می‌شود، حداکثر بهره‌برداری را کنند.(نایبی، 1389، ص16)

گران‌بهاترین کالا در جامعه اطلاعاتی، «اطلاعات» است. این جامعه بر تولید اطلاعات و باورها و تصورات متکی است و در آن شبکه منسجم ارتباطات جهانی، نقشی بسیار مهم دارد.

اساسی‌ترین بعد جامعه اطلاعاتی آن است که شهروندان بتوانند در توزیع، تولید و استفاده ا اطلاعات مفید وارزشمند، آزاد باشند و توانایی مبادله الکترونیکی اطلاعات را داشته باشند و علاوه بر آن بتوانند توانایی‌ها و مهارت‌های خود را به کار گرفته و آن را توسعه دهند.(اکبری‌تبار، اسکندری‌پور، 1392)                                                                     

لطفاً نظر خود را در مورد این مطلب بنویسید.

مدل ذهنی مدیران موفق چیست؟ آیا در موقعیتی که با آن مواجه شده‌اید، می‌دانستید کار درست چیست، اما به روش دیگری عمل می‌کنید؟ یا خیلی مطمئن هستید که چه چیزی برای بدست آوردن نتایج نیاز دارید و در گذشته از آن استفاده کرده‌اید و از آن نتیجه گرفته‌اید، اما همین اقدامات اکنون نتیجه نمی‌دهد. پس مدیران موفق از چه مدل های ذهنی نباید استفاده کنند یا اینکه این مدل های ذهنی را تغییر بدهند.

مدل‌های ذهنی قرار نیست کسب‌وکار شما را اصلاح کنند. اما آنها کاملاً می‌توانند به فرایندهای فکری و تصمیم‌گیری روزانه شما کمک کنند. هر چه مدیران بتوانند مدل‌های ذهنی بیشتری بسازند و به شبکه خود اضافه کنند، پایه و اساس شما برای تصمیم‌گیری آگاهانه و اجرایی بهتر می‌شود. مدل‌های ذهنی چارچوب‌هایی هستند که می‌توانند به شما کمک کند تا متفاوت فکر کنید. با من همراه شوید تا با داستان‌های جالبی از مدل ذهنی بیشتر آشنا شوید.

فهرست مطلب:

• مدل ذهنی مدیران موفق
  • مدل ذهنی که باید آن را توسعه دهیم
    • نحوه استفاده از مدل ذهنی با داستان

مدل های ذهنی مدیران موفق

مدلهای ذهنی بازنمایی‌های شناختی واقعیت هستند که با نحوه شناخت ادراک، تصمیم‌گیری و رفتار ما در زمینه مختلف مرتبط است. در یک زمینه مدیریتی، مدل های ذهنی نشان‌دهنده درک مدیران از محیط کسب‌وکار است و به انتخاب‌های استراتژیک آنها تاثیر می‌گذارد. ازاین‌رو، مدلهای ذهنی دقیق‌تر مدیران منجر به اکتشافی با کیفیت بالاتر و عملکرد بهتر می‌شود.

آیا مدل ذهنی فعلی شما در مرحله تصمیم‌گیری واقعاً کار می‌کند یا اینکه اشتباهی مرتکب نمی‌شوید؟ شاید شما جزء آن دسته مدیرانی باشید که تازه سفر کارآفرینی خود را شروع کرده‌اید و می‌خواهید چیزهای زیادی را یاد بگیرید، خیلی هم ذوق‌وشوق دارید. دوست دارید خودتان طراحی کامل از وب‌سایتتان داشته باشید و یک روش بی‌نظیر داشته باشید یا اینکه بهترین تبلیغات را ارائه کنید.

به نظر شما انجام تمام این کارها وقت‌گیر نیست یا اینکه بهتر بگویم شما دارید زمان زیادی را صرف دوباره‌کاری می‌کنید. کار تیمی و همکاری یک ارزش اولیه است. امروزه بازارهای پویا به سرعت در حال تغییر هستند. اگر شما یک کارآفرین هستید و یا اینکه مدیریت یک سازمان را بر عهده دارید، این را در نظر بگیرید که به احتمال بسیار زیاد همه چیزهایی که برای ما کارآمد هستند، دوباره در آینده به ما خدمت نخواهند کرد.

صرفاً به این دلیل که ما آنچه را که مدل های ذهنی‌مان به ما اجازه می‌دهند ببینیم، می‌بینیم و فقط می‌توانیم کارهایی را انجام دهیم که مدل های ذهنی به ما اجازه می‌دهند. آلبرت انیشتین می‌گوید: دیوانگی این است که بارها و بارها یک کار را انجام دهید و انتظار نتایج متفاوتی داشته باشید. در ادامه به چند مورد از مدل ذهنی که باید آن را توسعه دهیم آشنا می‌شویم.

مدل ذهنی که باید آن را توسعه دهیم

یکی از مدلهای ذهنی که مدیران موفق باید آن را توسعه بدهند انجام هر کاری به تنهایی می‌باشد. این یک مدل دهنی است که هر کسی چنین مدلی را می‌تواند داشته باشد و به نتیجه مطلوب برسد. آیا برای مدیریت یک پروژه پیچیده با انجام هر کاری به تنهایی می‌توان موفق شد؟ مسلماً نه.

با شروع مدیریت پروژه‌های پیچیده و مستلزم داشتن تخصص‌های متعدد، این امر با شکست مواجه می‌شود. در نتیجه مدل ذهنی مورد نیاز اکنون اعتماد به دیگران، ایجاد یک تیم قوی و تکیه بر کار گروهی است.

دومین مدل ذهنی که باید آن را توسعه داد با درک کامل، کار کردن می‌باشد. موفقیت‌های گذشته ما در مدارس، دانشگاه‌ها، حتی روزهای اولیه کاری به دانش کامل ما متکی بود. اما در کار امروزی راهی برای دانستن همه چیز وجود ندارد. مانع ذهنی دانستن همه‌چیز به تنهایی باید برطرف شود و فرد باید یاد بگیرد که بر دیگران تکیه کند و بر قانون 80:20 (اصل پارتو) مسلط شود.

سومین مدل ذهنی که ممکن است همه ما درگیر باشیم این است که، کار طولانی‌تر نتایج بهتری را به همراه دارد. بدون شک وقتی برای امتحان آماده می‌شوید، هر کسی که تلاش بیشتری کند یا بیشتر کار کند پاداش بهتری دریافت می‌کند. اما در رهبری یا تجارت، فقط تلاش بیشتر کافی نیست. شما همچنین باید باهوش‌تر باشید تا بتوانید نتایج بهتری بگیرید.

چهارمین مدل ذهنی که که باید آن را توسعه داد این است که: با جدیت از قوانین پیروی می‌کنیم. تاجران باهوش و رهبران می‌دانند که شکستن قوانین موجود چیزی است که آنها را متمایز می‌کنند! وقتی می‌گوییم قواعد را بشکن ربطی به قوانین اخلاقی ندارد! این به معنای ایجاد نگرش برای زیر سوال بردن فرآیندها، سیستم‌ها، تکنیک‌های موجود است که در خدمت سازمان بوده است اما در آینده مرتبط نیستند. به عنوان یک رهبر، یا یک مدیر شخص مایل باشد که قوانین موجود را به چالش بکشد و در صورت لزوم قوانین جدیدی را توسعه دهد.

نحوه استفاده از مدل ذهنی با داستان

عبارت «زیرا این روشی است که همیشه انجام داده‌ایم» را خیلی زیاد شنیده‌اید در هنگام تجزیه‌وتحلیل فرآیندهای تجاری یک پرچم قرمز است. این یکی از مدلهای ذهنی است که همیشه با آن مواجه می‌شویم. بیائید با داستان نحوه استفاده از این مدل ذهنی را بهتر متوجه شویم.

به عنوان بخشی از یک آزمایش، محققان پنج میمون را در یک قفس بزرگ قرار دادند. نردبانی در وسط قفس ایستاده بود و موزی از قفس آویزان بود و درست بالای نردبان شناور بود. زمانی که یکی از میمون‌ها سعی کرد که بالا و بالاتر برود، محققان تمام میمون‌ها را با آب سرد اسپری کردند. این امر باعث دلسردی میمون‌ها شد، اما یکی از آن‌ها پس از چند دقیقه سعی کرد از آن بالا برود.

دوباره محققان همه آنها را اسپری کردند تا از رسیدن آنها به موز جلوگیری کنند. پس از چند دقیقه تلاش، محققان متوجه شدند که هر بار که میمونی از آن بالا می‌رود، چهار میمون دیگر به صورت فیزیکی آن را پایین می‌کشند تا از اسپری شدن جلوگیری کنند. در نهایت، هر پنج میمون صعود را متوقف کردند. سپس محققان اسپری آب سرد را روی میمون‌ها متوقف کردند و یکی را با میمون جدیدی جایگزین کردند که قبلاً هرگز اسپری نشده بود. به‌طور طبیعی میمون جدید سعی کرد از نردبان بالا برود، اما بقیه آن را پایین کشیدند.

میمون جدید در نهایت صعود را متوقف کردند و شروع به پیوستن به این هنجار جدید برای پایین کشیدن میمون‌های دیگر کردند، اگر چه نمی‌دانستن چرا این کار را می‌کنند. محققان به تدریج همه میمون‌های قدیمی را با میمون‌های جدید جایگزین کردند تا اینکه با پنج میمون باقی ماندند که هر کدام میمون‌های جدید را که می‌خواستند از نردبان بالا بروند آنها را پایین کشیدند. هر چند دیگر با آب سرد اسپری نشده بودند.

به نظر شما چرا؟ زیرا این راهی است که ما همیشه این کار را انجام داده‌ایم.

با من همراه باشید تا داستان بعدی را بگویم.

به عنوان یک رهبر، و یا مدیر موفق، از ایده نافرمانی گزینشی (انتخابی) استفاده کنید تا همیشه کار درست را انجام دهید. داستان این مدل ذهنی هم جالب است.

در طول جنگ جهانی دوم، رهبران نظامی با یک چالش روبرو بودند. آنها می‌خواستند زره‌های بیشتری را به هواپیمای آمریکایی اضافه کنند تا شانس سرنگونی توسط جنگده‌های دشمن به حداقل برسانند. چالش این بود که زره سنگین است. مقدار زیاد آن باعث می‌شود هواپیماها کندتر حرکت کنند و سوخت بیشتری مصرف می‌کنند. بنابراین برای بهینه‌سازی مکان آن، ارتش به داده‌های سوراخ‌های گلوله در هواپیمای برگشتی نگاه کرد.

برخی به این نتیجه رسیدند که باید زره را روی نقاط قرمز متمرکز کنند زیرا در آنجا هواپیما‌ها بیشترین ضربه را می‌خورند. اما آبراهام والد، یک ریاضیدان باهوش از گروه تحقیقات آماری، به‌طور دیگری به مسئله نگاه کرد. او استدلال کرد که زره باید در قسمت‌هایی قرار گیرد که سوراخ‌های گمشده در هواپیما بودند که از آنجایی که برفراز قلمرو دشمن سرنگون شدند، برای تجزیه‌وتحلیل برنگشتند.

این یک نمونه‌ای درخشان از این است که چرا یادگیری از شکست‌ها گاهی ارزشمندتر از یادگیری از موفقیت است. درس گرفتن از شکست‌ها ( هواپیمای از دست رفته) در این مورد مفیدتر از موفقیت‌ها (هواپیماهای برگشت) بود.

داستان بعدی مربوط به 500 سال قبل از میلاد می‌باشد. اول به این نکته توجه کنید که همیشه این سوال را مطرح کنید که چرا فرآیندهای تجاری مرتبط به روش خاصی در سازمان شما انجام می‌شود. نکته دوم این است: از نردبان نترسید.

داستان از این قرار است که، در 500 سال قبل از میلاد پادشاه وو با مشکلی روبرو شد. او ارتش کوچکی داشت و دشمن می‌توانست به ایالت او حمله کند. بنابراین او از سون تزو یکی از معروف‌ترین استراتژیست‌های نظامی در آن زمان کمک خواست. وقتی که سون تزو وضعیت را ارزیابی کرد، به پادشاه هلو اطمینان داد که می‌تواند ارتش مهاجم قدرتمند و بزرگتر را شکست دهد.

پادشاه هلو به ادعای سون تزو مبنی بر اینکه می‌تواند هر کسی را به یک سرباز تبدیل کند، بدبین بود، بنابراین او با این وظیفه که می‌تواند زنان قصر را به نیروی جنگی تبدیل کند به چالش کشید. سون تزو این چالش را پذیرفت و زنان را در تمام مانورهای مناسب آموزش داد. او همچنین دو زن ارشد را برای خدمت به عنوان رهبر دسته خود انتخاب کرد و آنها را به اجرای نظم و انضباط در واحدهای خود راهنمایی کرد.

وقتی سون تزو دستور شروع تمرینات را داد، زنان فقط می‌خندیدند و می‌خندیدند. سون تزو با بیان اینکه ممکن است دستوراتش واضح نبوده باشد واکنش نشان داد، بنابراین او دوباره دستورات را به زبان ساده توضیح داد دوباره زنان قهقهه زدند. سون تزو اظهار داشت: اگر کلمات فرمان واضح و مشخص نیستند، اگر دستورات به طور کامل درک نشده باشند، ژنرال مقصر است، اما اگر دستورات واضح است و من هم صریح بوده‌ام و سربازان با این وجود سرپیچی می‌کنند، تقصیر افسران آنهاست.

هنگامی که جمله خود را تمام کرد، سون تزو غلاف شمشیر خود را بیرون آورد و سر هر دو رهبر دسته را برید. برای سون تزو، جنگ در مورد مرگ‌ و زندگی بود، او بلافاصله دو زن جدید را به عنوان دسته منصوب کرد و دستورات مشابهی به آنها داد. آنها بدون هیچ تردیدی به دستورات عمل کردند.

مطالب مرتبط

مدیران موفق برای داشتن مدلهای ذهنی نیاز دارند در حل مسئله مهارت کسب کنند. پیشنهاد می‌کنم که خواندن این مطلب را از دست ندهید.

داشتن تفکر انتقادی به شما کمک می‌کند تا مدل ذهنی بهتری را انتخاب کنید. برای اینکه در مورد تفکر انتقادی بیشتر بدانید فرصت را غنیمت بشمارید و این مطلب را با دقت بخوانید.

برای داشتن یک مدل ذهنی نیاز به یک مدیریت زمان است. برای اینکه بیشتر در مورد موانع مدیریت زمان بدانیم این مطلب می‌تواند به شما کمک کند تا مهارت بیشتری را کسب کنید.

با تشکر از شما برای خواندن این مطلب. لطفاً نظر خود را برای من بنویسید.